Συνέντευξη στην εφημερίδα Πολίτης

Η βουλευτής του ΔΗΚΟ, Αθηνά Κυριακίδου, σε δύο τουλάχιστον ψηφοφορίες εντός των σωμάτων του κόμματος τάχθηκε υπέρ της παραμονής του ΔΗΚΟ στη συγκυβέρνηση. Σε συνέντευξή της σήμερα στον «Π», μερικές μέρες μετά την αποχώρηση της ΕΔΕΚ και υπό το φως της κρίσιμης συνάντησης Χριστόφια - Καρογιάν την Τρίτη, αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά περί παραμονής ή όχι του κόμματός της στη συγκυβέρνηση. Η κ. Κυριακίδου θεωρεί ότι είναι θέμα πολιτικής συνέπειας να λειτουργεί αξιόπιστα η συγκυβέρνηση και επικαλείται την αξιοπρέπεια του ΔΗΚΟ. Αναφερόμενη στην απόφαση της ΕΔΕΚ, τονίζει ότι κανένας δεν μπορεί να εκβιάσει το ΔΗΚΟ να πάρει αποφάσεις που δεν επιθυμεί.

Κυρία Κυριακίδου, τι επιλέγετε εσείς; Παραμονή ή έξοδο από την Κυβέρνηση Χριστόφια;

Η απάντηση στο ερώτημά σας θα δοθεί από τα συλλογικά όργανα του ΔΗΚΟ. Η δική μας πολιτική ευθύνη είναι να σταθμίσουμε τα δεδομένα, να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε. Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά. Αυτό που προσωπικά επιθυμώ να κυριαρχήσει στις συζητήσεις μας είναι το αίσθημα ευθύνης απέναντι στην Κύπρο, τις αγωνίες και τα πάθη της. Θέλω επίσης να πω το εξής και νομίζω ισχύει για διάφορες συζητήσεις γύρω από το Κυπριακό: Είναι εύκολο να περιγράφεις τις δυσκολίες και να κάνεις διαπιστώσεις. Όμως, το ερώτημα είναι με ποιο τρόπο γινόμαστε χρήσιμοι για την Κύπρο, για τον τόπο μας. Πιστεύω ότι πιο σημαντικό είναι να προσπαθείς να τις αντιμετωπίσεις με έργα, με προτάσεις, με συμμετοχή, με δράση εκεί που καθορίζονται οι εξελίξεις, στο διεθνή χώρο, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, παντού!

Με ποιο τρόπο σας επηρεάζει η στάση που υιοθέτησε η ΕΔΕΚ;

Ασφαλώς παρακολουθούμε τις επιλογές ή τις απόψεις όλων των κομμάτων, όπως και την τελευταία απόφαση της ΕΔΕΚ. Είναι κρίσιμες οι στιγμές. Το ΔΗΚΟ είναι αυτόνομο κόμμα και θα αποφασίσουμε με μόνο κριτήριο το καλώς νοούμενο συμφέρον του τόπου μας.

Μπορεί να δημιουργηθεί ο λεγόμενος τρίτος πόλος με βάση τις θέσεις στο Κυπριακό;

Αυτή η συζήτηση κρατάει πολλά χρόνια, την ακούω να λέγεται για δεκαετίες. Ασφαλώς θεωρώ ότι είναι χρήσιμο να συνεργάζονται δυνάμεις που έχουν κοινές θέσεις ή συγκλίσεις στο Κυπριακό. Θα πρέπει όμως να υπάρχουν και συγκλίσεις κοινωνικοοικονομικές. Να υπάρχουν κοινές ιστορικές καταβολές. Επίσης, δεν αρκούν μόνον οι διακηρύξεις. Το ΔΗΚΟ δέχθηκε πλήγματα πολλές φορές από τις επιλογές άλλων κομμάτων. Σας θυμίζω το 1987 - 8 ή το πείραμα του 1998, ή ακόμα και πιο πρόσφατα, το 2002 με τη λεγόμενη «υπέρβαση» με Εδεκίτη υποψήφιο πρόεδρο. Η αξιοπιστία κάθε κόμματος κρίνεται διαχρονικά. Θέλω να είμαι δίκαια με όλους και πρωτίστως με το κόμμα μου. Κανένας εκτός ΔΗΚΟ δεν μπορεί να προκαταλάβει ή να εκβιάσει τις δικές μας αποφάσεις και ούτε κανένας δικαιούται να μετρά τον δικό μας πατριωτισμό. Ούτε η ΕΔΕΚ, ούτε το ΑΚΕΛ, ούτε το ΔΗΣΥ, ούτε κανένας.

Η ιστορία μας είναι καταγεγραμμένη. Ακολουθούμε τις παρακαταθήκες του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, του ιδρυτή μας Σπύρου Κυπριανού και του Τάσσου Παπαδόπουλου.

Θεωρείτε ότι ο Πρόεδρος έκανε απαράδεκτες υποχωρήσεις (εκ περιτροπής προεδρία/ έποικοι) και ανεξαρτήτως έκβασης των συνομιλιών θα ζημιώσουν την ε/κ πλευρά;

Θεωρώ ότι βρισκόμαστε σε ένα στάδιο κρίσιμο και εμείς ως ΔΗΚΟ αξιολογούμε όλα τα δεδομένα, όλους τους χειρισμούς. Ο κύκλος των συνομιλιών δεν τελείωσε ακόμα. Όλα θα κριθούν στο τέλος του δρόμου όταν θα έχουμε το συνολικό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης. Παρόλο που μια διαπραγμάτευση κρίνεται συνολικά, εντούτοις η πρόταση από τη δική μας πλευρά, για «εκ περιτροπής προεδρία» με εκτελεστική εξουσία, δεν θα έπρεπε να υποβληθεί ή ακόμα καλύτερα ο Πρόεδρος προτού την υποβάλει θα έπρεπε να ενημερώσει τα κόμματα που συνεργάζεται. Δεν πρέπει να αγνοούμε το τι θέλει ο κυπριακός λαός. Εάν λάβουμε υπόψη και τις διάφορες μετρήσεις, μια λύση που θα περιέχει την «εκ περιτροπής προεδρία» με εκτελεστική εξουσία θα απορριφθεί εκ νέου εάν τεθεί σε δημοψήφισμα, πράγμα που θα είναι ζημιογόνο για την εθνική μας υπόθεση. Είναι σωστή η άποψη ότι τίποτε δεν θεωρείται συμφωνημένο αν δεν συμφωνηθούν όλα. Πόσο όμως, αλήθεια, ισχύει αυτό εφόσον είμαστε η αδύνατη πλευρά; Από εκεί και πέρα, όμως, βλέπω ότι ο Πρόεδρος Χριστόφιας δεν λειτουργεί συλλογικά, δεν έκανε συνολική διαπραγμάτευση και δεν μπόρεσε να αξιοποιήσει την ΕΕ στις προσπάθειες για λύση. Επικεντρώθηκε για δύο σχεδόν χρόνια στο θέμα της διακυβέρνησης, και έτσι δεν έχει τη δυνατότητα να δουλεύει ταυτόχρονα τη διακυβέρνηση με το εδαφικό, τη διακυβέρνηση με το περιουσιακό. Το αίσθημα της ανασφάλειας που νιώθουμε ένεκα των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων δεν έχει λυθεί. Η τουρκική αδιαλλαξία έχει κορυφωθεί. Με αυτά τα δεδομένα το ΔΗΚΟ εύλογα διατυπώνει την ανησυχία του, γιατί η διαπραγμάτευση δεν έδειξε ουσιώδεις παραχωρήσεις της Τουρκίας που κατέχει έδαφος και περιουσίες, παραβιάζει μαζικά τα ανθρώπινα δικαιώματα, διατηρεί στρατεύματα και απαιτεί επεμβατικά δικαιώματα.

Έχουν οι όποιες αποφάσεις στα συλλογικά όργανα του ΔΗΚΟ προεκτάσεις στην ενότητα του κόμματος;

Η ενότητα του ΔΗΚΟ είναι διασφαλισμένη. Είμαστε ώριμο κόμμα, γνωρίζουμε από συζητήσεις και διαφορετικές απόψεις. Η συζήτηση δεν είναι αυτοσκοπός. Η συζήτηση είναι η μέθοδος για να λύσουμε δημοκρατικά τις διαφορετικές απόψεις. Όπως κάνουν όλα τα κόμματα. Είμαι αισιόδοξη για το μέλλον του ΔΗΚΟ. Η συλλογική σοφία θα ενισχύσει το ρόλο μας...

Τι σημαίνει θέλετε να «συνδιαμορφώνετε» την πολιτική στο Κυπριακό με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας;

Ασφαλώς όταν συνεργάζεσαι με ένα άλλο κόμμα θέλεις να έχεις ρόλο στις εξελίξεις, να διατυπώνεις εισηγήσεις. Αυτό θέλουμε και εμείς. Πιστεύουμε σε ένα δημοκρατικό διάλογο. Δεν χρειάζονται όροι, αλλά αλληλοσεβασμός. Το ΔΗΚΟ θέλει να ακούγεται η φωνή του, να έχει λόγο και ρόλο στα σημαντικά θέματα. Για μένα είναι και ζήτημα πολιτικής συνέπειας και αξιοπιστίας. Δεν ζητούμε να ασπαστεί ο Πρόεδρος τις θέσεις μας, ούτε το αντίθετο. Όμως, ως πολιτικό κόμμα επιζητούμε να γίνουμε μέρος των συζητήσεων και οι υπαρκτές μας διαφωνίες να γίνουν μέρος μιας έγκαιρης ζύμωσης. Έτσι μόνο μπορεί να προκύψουν συγκλίσεις. Έτσι αμβλύνονται και οι οξύτατες αντιπαραθέσεις, που εν πάση περιπτώσει εγώ δεν ασπάζομαι. Ούτε τους χαρακτηρισμούς, ούτε το ταμπελώματα, από όπου κι αν προέρχονται. Πιστεύω ότι το αίτημά μας για συζήτηση και συνδιαμόρφωση θέσεων, ενότητα σε στόχους, δεν έχει επιτευχθεί. Είναι γι΄ αυτό που έχουμε ανταποκριθεί στο κάλεσμα του Προέδρου, αναμένοντας ότι θα αφουγκραστεί τις δικές μας σκέψεις και προβληματισμούς.

Είναι όρος προκειμένου να συνεχίσετε την κυβερνητική συνεργασία;

Γίνεται μια συζήτηση, ανταλλάσσονται απόψεις αυτή την περίοδο. Το ερώτημα είναι κατά πόσο μπορούμε να βελτιώσουμε τη συνεργασία μας. Το ΔΗΚΟ έχει ορισμένες σκέψεις, αλλά, εγώ θεωρώ ότι η υλοποίησή τους σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από τον Πρόεδρο Χριστόφια. Από τις δικές του κινήσεις μπορεί να δρομολογηθεί μια σωστή συνεργασία. Επαναλαμβάνω είναι και θέμα πολιτικής συνέπειας. Εμείς το αποδείξαμε, ακόμα και με κόστος, ότι συμμετέχουμε στη συνεργασία όχι για τις καρέκλες, αλλά για να συμβάλουμε με όσες δυνάμεις διαθέτουμε στη σωστή επίλυση του Κυπριακού.

Ποιες είναι οι πρώτες εμπειρίες σας από την Κοινοβουλευτική Συνέλευση του ΣτΕ;

Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία. Μαθαίνεις να βλέπεις τα πράγματα μακριά από το δικό μας μικρόκοσμο. Έχω μάθει να βάζω την Κύπρο στον πραγματικό χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης, όχι τον εικονικό μας κόσμο. Πολύ απλά: δεν είμαστε ο ομφαλός της γης, δεν ασχολούνται όλοι με το δικό μας πρόβλημα, γιατί και οι άλλοι λαοί έχουν τα δικά τους προβλήματα, ασχολούνται με τα μεγάλα αδιέξοδα της εποχής, όπως είναι η δημοκρατία, η ανεργία, η απασχόληση, η οικονομική κρίση κλπ. Κάνεις φίλους όταν νοιάζεσαι και για τα δικά τους προβλήματα.

Ο Τούρκος πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης;

Ο χώρος της ΚΣΣΕ είναι επίσης ένας χώρος που η Κύπρος μετρά τις δυνάμεις και τα ερείσματά της στην Ευρώπη, σε πιο δύσκολες και απαιτητικές συνθήκες. Γνωρίζετε ότι η τουρκική διπλωματία οργιάζει, έχει αναπτύξει μια διαφορετική από το παρελθόν προσέγγιση, εκμεταλλεύεται το γεωστρατηγικό ρόλο της, επικοινωνιακά βελτιώνεται. Δουλεύει συστηματικά για να περιορίσει τις δικές της κραυγαλέες ελλείψεις, ιδιαίτερα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή ακόμα να εκμεταλλευτεί τις δικές μας αδυναμίες. Οι δυνάμεις μας είναι λιγοστές και έχει τεράστια σημασία να έχουμε καλή εκπροσώπηση, στέρεα επιχειρήματα, καλή αντίληψη τού πώς προσλαμβάνουν τα λεγόμενά μας οι συνομιλητές μας. Στην ΚΣΣΕ κερδίζει ο μετριοπαθής λόγος, όχι οι ακραίες τοποθετήσεις. Πιστεύω ότι υπάρχει περιθώριο για καλύτερο συντονισμό ανάμεσα στην κοινοβουλευτική διπλωματία και το υπουργείο Εξωτερικών και σύντομα, εγώ και οι συνάδελφοί μου, θα έχουμε σειρά συναντήσεων με τον πρόεδρο της Βουλής και τον Μ. Κυπριανού για το όλο θέμα.